CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca, cezaevlerinde sağlığa erişim engelleri, sağlık hakkı ihlalleri ve yaşam hakkı ihlalleri iddialarıyla ilgili araştırma komisyonu kurulması için TBMM Başkanlığına araştırma önergesi verdi. Önergede, 23 milletvekilinin de imzası bulunuyor.
Karaca, konuyla ilgili yazılı açıklamasında, cezaevlerinden çok sayıda mektup aldıklarını, hükümlü ve tutuklu yakınlarının ise telefonla, maille, yüzyüze taleplerle ihlallerin önlenmesi için kendilerine ulaştığını, ağır hasta tutukluların tahliye taleplerinin dikkate alınması için Adalet Bakanlığının harekete geçmesi gerektiğini belirtti.
Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri verilerine göre, 31 Mart 2022 tarihi itibari ile cezaevlerinde 314 bin 502 tutuklu ve hükümlünün bulunduğunu, bu sayının her geçen gün arttığını ifade eden Karaca, önergesinde şunları kaydetti:
CEZAEVLERİNDE İNTİHAR VE ŞÜPHELİ ÖLÜMLER ARAŞTIRILMALI
“Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneğinin verilerine göre, 2021 yılı içerisinde CİK’te bulunan tutuklu ve hükümlülerin 11’i intihar, 20’si sağlık sebepleri nedeniyle hayatını kaybederken, 4’ünün yaşam hakkı ihlali ise şüpheli veya bilinmeyen sebepler olarak kayda geçmiştir. İnsan Hakları Derneği’nin 01.04.2021 tarihli açıklamasına göre; yaklaşık 300.000 tutuklu hükümlünün 604’ü ağır olmak üzere 1605’inin sağlık sorunu vardır.
CEZAEVLERİNDE YETERSİZ BESLENME VE KANTİN SIKINTILARI
Cezaevlerindeki aşırı kalabalıklaşma, yetersiz koşullar, hijyen hizmetlerinin sınırlılığı, sağlıklı gıdaya ve yeterli besine erişim, doyurucu öğünlerin olmaması, kantinlerde farklı sağlık sorunları yaşayanlara hitap eden ihtiyaç olan ile ilgili yaşanan problemler, sağlık sorunlarından ayrı düşünülemez.
KALICI HASARLA SONUÇLANAN SAĞLIĞA ERİŞİM ENGELLERİ ÖNLENMELİ
CİK’lerde yeterli sayıda doktor/sağlık personeli bulunmaması, sağlık sorunlarının teşhis ve tedavisinde gecikmelerin kalıcı hasarlara yol açabilmesi, sağlık sorunları yaşayan hükümlü veya tutukluların sağlığa erişim engelleriyle karşılaşması, hastane sevklerinde yaşanan zorluklar, geciken randevular, kelepçeli muayene konusundaki uygulamalar, bir cezaevinden bir başka cezaevine değişen bazı tedbirler, tarafımıza farklı ceza ve tevkif evlerinden ulaşan mektuplarda gündeme getirilmektedir.
CEZAEVLERİNDE EVRENSEL İLKELERLE HAK TEMELLİ YAKLAŞIM
Pandemi ile birlikte önlemler alınsa da cezaevlerinde yetersiz koşulların tedbirlerin yarattığı ortamda ölümler yaşanmıştır. Ayrıca psikolojik rahatsızlığı olanların zamanında teşhisinin tespiti açısından da gerekli önlemler alınmadığı için intihar vakaları yaşanmaya devam etmiştir. Araştırma komisyonu kurulmalı, geri dönüşü olmayan hasarlar yaşayan ağır hasta tutukluların ve yakınlarının tahliye talepleri, evrensel insan hakları ilkeleri doğrultusunda, hak temelli yaklaşımlarla değerlendirilmelidir.
