Çoğumuz, kadın, erkek günlük hayatın mücadelesi içinde soluksuz çalışıyoruz. Ailemizi, sorumluluğunu aldığımız büyüklerimizi rahat ettirebilmek, geleceğimizin umudu çocuklarımızı eğitip onları hayata hazırlayabilmek için uzun mesai saatleri içinde maddi manevi bütün gücümüzü kullanıyoruz. Evimize döndüğümüzde beklediğimiz biraz huzur ve dinlenme ki yarın aynı güçle mücadele edebilelim.
Artık biliyoruz ki şu an hakim olan siyasi anlayış emeği ile geçinen büyük çoğunluğun ekonomik çıkarlarını göz ardı etmiş, manevi değerler üzerinden bu kitleleri kontrol etmeye çalışmakta. Elde avuçta ne varsa satarak, kişileri ve kurumları gırtlağına kadar borçlandırarak, elde ettiği ekonomik büyüklüğü, karanlık ilişkilerin gölgesinde müsrifçe çarçur edince, şu anda hepimizi birden kaos ekonomisinin karanlık çukuruna atmış bulunuyor.
Hazine’de para yok, üstelik tarihin en yüksek borcuna ulaşmış.
Merkez Bankasında para yok, swap numarasıyla kendinin olmayan parayı bile harcamış, milyarlarca dolar içeri girmiş.
Ülkede satılabilecek hiçbir şey kalmamış. Daha önce yapılan bütün fabrikalar, yollar, limanlar, çiftlikler satılmış. Büyük yatırım yaptım diye gururlandıkları bütün yollar, barajlar, santraller, havaalanları geleceğe doğru 20-30 yıl ipoteklenmiş. Yani borcu bize yazılmış.
Uluslararası piyasadan ancak tefeci faizi ile borçlanabiliyor.
İşte bu şartlar altında, para bulmak için her şey mübahtır ekonomi modeli, yaşadığımız taşı toprağı, geçindiğimiz tarlayı, geleneklerimizi, baba ocağını, zeytini, havayı, suyu, kurdu, kuşu, insanı düşünmüyor, umursamıyor, yok sayıyor.
Avdan diyorum.
Türkiye’nin hali neyse o da o.
İş bilmezlerin para hırsıyla ve kimliksiz şirketler eliyle paylaşacağı rantın, yok edilecek doğanın yeni adı.
Önce “termik santral yapacağız” dendi. Mücadele sonrası iptal edildi. Şimdi “madeni genişleteceğiz” diyorlar. Çıkan kömürü başka yere taşıyacaklarmış. Sanki biz hesap bilmiyoruz.
Biraz aklı çalışan bir insanın ilk yapacağı şey nedir? Bu iş kim biliyorsa ona sorarsın.
Elektrik Mühendisleri Odasının raporuna bakın. Her şeyden önce bizim Avdan Kömürlü Termik Santraline ihtiyacımız olmadığını ve şu anda devam eden yatırımlar nedeniyle de uzun sürede ihtiyaç duymayacağımızı net bir şekilde ortaya koyuyor.
Enerji üretim modellerinin insan sağlığına etkisi ve maliyetleri Hannah Ritchie’in makalesinde çok güzel özetlenmiş. Ya da maliyetler için Lazard’ın raporunu inceleyebilirsiniz. Alıntıladığım grafikleri aşağıda görebilirsiniz.
Çin dışında bütün dünya yavaş yavaş kömürlü santrallerini kapatırken bizim doğaya ve insanlara en zararlı santral tipinde ısrarımız neden?
Yenilenebilir enerji kaynakları giderek ucuzlarken niye hala kömür?
Aklını kullanabilen yöneticilere ihtiyacımız var.
Ama bu her zaman mümkün olmuyor.
O zaman doğruyu hatırlatma görevi tek tek biz bireylere düşüyor.
Avdan halkı, sivil toplum örgütleri, dernekler omuz omuza vermiş mücadele ediyorlar.
Biz de günlük uğraşlarımızdan başımızı kaldırıp,
Bundan yıllar sonra keşke dememek için,
Çocuklarımızın sağlığı için,
Sağlıklı besinler,
Sağlıklı çevre,
Sağlıklı insanlar için,
Avdan’ın yanında olalım.
Tablo: Grafikte enerji kaynaklarının yol açtığı ölüm sayıları ve ürettikleri sera gazı emisyonları gösterilmiştir. Aşağı doğru indikçe en sağlıklı ve en temiz üretim kaynakları gösterilmektedir. (https://ourworldindata.org/safest-sources-of-energy)
Tablo: Grafikte çeşitli yenilebilir enerji kaynaklarının megawatt başına Amerikan doları maliyeti, yatırım, sabit ve değişken giderler, yakıt maliyeti dikkate alınarak karşılaştırılmıştır. Buradaki maliyetlere hükümetlerin yaptığı destekler ve teknolojilerin yolaçtığı sağlık sorunlarının yarattığı ek maliyet dahil edilmemiştir.(https://www.lazard.com/media/451419/lazards-levelized-cost-of-energy-version-140.pdf)
