Yerel seçimin ardından CHP lideri Özgür Özel şöyle demişti: Seçim istemeyeceğiz. 31 Mart'tan dolayı bir erken seçim talebimiz yok.
Seçim kazanan partinin lideri seçim istemiyordu.
CHP yerel seçim sonucuyla, lideri de seçim istememekle şaşırtmıştı.
Özel’in sözleri ile Demirel’in seçim istediğinde uyguladığı stratejiyi karşılaştıranlar oldu.
Demirel’e göre seçim "halk banyosu"ydu.
Bu banyoya girmek istediğinde sabah seçim, öğleyin seçim, akşam seçim diyordu.
Demekle kalmıyor, rakibini mindere çekip seçim sandığını halkın önüne getirtiyordu.
CHP liderinin de Demirel gibi “halk banyosu” istemesi için çok zaman geçmesi gerekmedi.
Geçen yılın sonbaharında başladı. "Darbe" diye nitelendirdiği 19 Mart sonra da her fırsatta "erken seçim" çağrısı yapıyor artık.
Bir de araştırma şirketlerinin yaptığı anketlerde CHP’nin birinci parti olarak görünmesi, miting alanlarındaki kalabalıklar da Özel’i cesaretlendirdi.
Anket demişken…
ORC, 2-22 Mayıs tarihleri arasında Denizli ile birlikte 49 ilde vatandaşa "Bu pazar seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?" diye sormuş
AK Parti 23 ilde,
CHP 21 ilde,
DEM Parti 5 ilde birinci parti.
CHP’nin birinci parti olduğu iller:
Ankara, İstanbul, İzmir, Antalya, Adana, Mersin, Denizli, Aydın, Manisa, Eskişehir, Edirne, Çanakkale, Kırklareli, Tekirdağ, Balıkesir, Kırşehir, Çorum, Kırıkkale, Hatay, Erzincan ve Bilecik.
AK Parti ise Bolu, Düzce, Afyonkarahisar, Kütahya, Bingöl, Elazığ, Erzurum, Gaziantep, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Ordu, Samsun, Trabzon, Kayseri, Konya, Sivas, Tokat, Yozgat, Niğde, Nevşehir, Kocaeli, Bursa ve Malatya'da birinci parti konumunda.
Mardin, Diyarbakır, Bitlis, Ağrı ve Kars’ta birinci DEM Parti.
CHP’yi mutlu eden anketin sonucundan yola çıkıp soralım: 1973 ve 1977 genel seçim sonuçlarına bakıldığında nasıl bir tablo vardı?
Alfabetik sıraya göre başlıyoruz.
CHP, bugün birinci parti olmakla övündüğü Adana'da 1973 genel seçiminde de birinci partiymiş 128 bin 76 oyla.
En yakınında 74 bin 264 oy alan AP var.
Bu ilde 1977 seçiminde de 210 bin 26 oyla birinci.
Oy oranı yüzde 46,45.
Başkent Ankara...
CHP’nin oyu 269 bin 7, AP’nin oyu 178 bin 515.
Neredeyse 100 bin fark var.
Bir sonraki seçimde, yani 1977'de oy oranı yüzde 51,28 olmuş CHP’nin.
İstanbul’da CHP 499 bin 225 oyla birinci parti 1973 seçimlerinde.
İkinci AP’nin oyu 290 bin 763.
1977 seçiminde AP’yi ikiye katlayan CHP’nin oyu 891 bin 772.
AP’nin oyu 434 bin 879.
Hep birinci parti olduğu İzmir’e bakıyoruz.
1973’te CHP 244 bin 332 bin oyla birinci, AP 199 bin 971 ikinci.
1977’de CHP’nin oyu 383 bin 333, AP’nin 288 bin 645.
Bugün muhafazakar eğilimin yoğun olduğu Çorum...
CHP 47 bin 276 oyla birinci, MSP 33 bin 450 oyla ikinci sırada.
12 Eylül darbesinden önceki seçimde, AP yüzde 37,52 ile birinci, CHP yüzde 36,13 ile ikinci parti.
CHP’liler, son seçimde Erzincan’dan milletvekili çıkardıkları için çok sevindi.
Bakınız 1973 seçimine, 37 bin 848 oyla birinci parti konumundalar bu ilde.
Rakibi AP'nin oyu 19 bin 131.
1977’de CHP yüzde 45,39 ile bir önceki seçimde olduğu gibi yine birinci
Bir başka çarpıcı örnek uzun yıllardır sağın kalesi gibi görünen Kırşehir'den.
Yine 1973 seçimi.
CHP 17 bin 757 oyla birinci, en yakınında ikiye katladığı AP'nin oyu 8 bin 55.
1977 seçimindeki oy oranı yüzde 45,50.
En yakınındaki AP'nin yüzde 20,45.
1973’te Tokat'taki oyu 49 bin 308.
AP'nin 32 bin 58.
MSP'nin 30 bin 82.
1977’de oy oranı yüzde 42,18.
Bir başka dikkat çekici örnek Sivas'tan.
CHP, 1973 seçimlerinde yüzde 16,86 olan oy oranını, 1977 seçimlerinde yüzde 42,92'ye çıkartıyor.
Gelelim "turpunan, şalgamınan devlet idare edilmez" diyen Abdullah Ceylan'ın memleketi Yozgat'a...
CHP'nin oyu 1973’te 34 bin 801.
Kendisine yakın partiler 27 bin 767 oyla MSP ve 22 bin 596 oyla AP.
1977’de CHP yüzde 30,07 ile yine birinci parti.
Ama AP farkı kapatmış, oy oranı yüzde 29,31.
Görüldüğü gibi, Yozgat mitingindeki kalabalık öylesi bir tesadüf değilmiş.
CHP’nin çeyrek asır sonra yerel seçim kazandığı Denizli’ye de bakalım.
Denizli, sosyal demokrat kitle ile sağ ve liberal kitle arasındaki dengeci illerden.
Sadece bugün değil, 1973'te de, 1977’de de böyleydi.
1973’te AP 50 bin 279 oyla birinci, CHP 49 bin 698 oyla ikinci parti.
Bir sonra seçimde AP’nin oyu yüzde 43,89, CHP’nin oyu yüzde 43,48.
Bitirirken…
Bugün AK Parti’de olan Tokat, Yozgat, Sivas gibi illerde CHP 52 yıl önce birinciymiş.
O dönem 67 ilin 35’inde birinciymiş.
Hülasa bugün birinci parti olmakla övünülen illerde yarım yüzyıl önce de birinciymiş.