Gündem deprem.
Acı en üst seviyede.
Yaşananlar canlı yayınlarla aktarılıyor.
Gördüklerimizle; yemekten, sıcak evde oturmaktan, giyinmekten, hülasa sayamayacağımız kadar çok şeyden utanıyoruz.
Cümleler "bir daha bu acılar yaşanmasın" diye bitiyor da…
Bu kaçıncı acıyla kavruluşumuz?
Ders almadığımız tokat gibi suratımızda patlıyor.
En kralından yasalar ve yönetmelikler çıkarılsa da uygulamalar sonucu binalarımız riskli, sorunlu.
Yetmiyormuş gibi buna ilki 1984, sonuncusu 2018 yılında çıkarılan "imar afları" eklendi.
Denizli’den sonuncusuyla ilgili rakam da verilim ki, tehlike ne boyutta görülsün.
Açıklamayı yapan o dönemin Denizli Valisi Hasan Karahan.
D20HABER.COM'da yayımlanan haberin tarihi 21 Eylül 2018.
Demiş ki:
"İmar affından yararlanmak için konutlarda 42 bin 32 bağımsız bölüm, 5 bin 489 ticari bağımsız bölüm, 2 bin 334 tarımsal amaçlı bağımsız bölüm ve 3 güneş enerjisi bağımsız bölüm olmak üzere 49 bin 867 başvuru yapıldı. Bu başvurulardan da 70 milyon 350 bin lira gelir sağlandı."
Şimdi…
İmar affı başvurusu yapılan bina ne demek?
"KAÇAK" yapı!
Yani sağlam olmayan, güvenli olmayan yapı!
"Kaçak yapılmış ya da kaçak katlar eklenmiş, ruhsat eklerine aykırı kural dışı yapı" diye de ilave edebiliriz.
İşte bu seçim dönemlerinin oy malzemesi olan imar aflarına bilim insanları hep karşı çıktı.
Bir örnek…
Dönemin İMO Denizli Şube Başkanı Prof Dr Şevket Murat Şenel’in, İstanbul-Kartal'da bir binanın yıkılması üzerine 8 Şubat 2019’da yaptığı açıklama özetle şöyle:
"Bu türden binaları ayıklayıp sistemin dışına nasıl çıkarabiliriz konusunu tartışmamız gerekirken, patlamaya hazır bomba gibi etrafımızı kaplayan benzer binaları neden affettiğimizi anlamakta güçlük çekiyoruz.
Seçim dönemlerinde oy uğruna görmezden gelinen kurallar, ulufe dağıtır gibi verilen inşaat izinleri, görmezden gelinerek yapımına adeta davetiye çıkarılan kaçak katlar, daha çok kazanmak uğruna vicdansızca yapılan işler, ucuzluktan başka hiçbir kriteri ve tercihi olmayan müşteriler bugün gelmiş olduğumuz noktanın sebebi ve özeti.
Kartal'da yıkılan binanın ülkemizde ilk olmadığı bir gerçek. Ne yazık ki yaşadığımız tecrübeler bu türden felaketlerin son olmayacağını da gösteriyor. 'Bu türden acı tecrübeleri neden bizim ülkemizde bu kadar çok ve sık yaşıyoruz' sorusunu sormanın zamanı ne zaman geçecek?"
Bir de imar yasa ve yönetmelikleri gibi tam olarak uygulanamayan "Afet Risk Azaltma Planı” var.
Plan, başta deprem olmak üzere 11 farklı afet türüne karşı alınacak tedbirler ve stratejik eylemleri kapsıyor.
Söz konusu plan, 3 bin 500 kurumla yapılan görüşmeler ve 107 kurumla yürütülen ortak çalışma sonucunda hazırlandı.
Plan ile;
• 11 farklı afet türü,
• 17 temel amaç,
• 66 hedef,
• 227 üst ölçekli eylem belirlendi.
8 Temmuz 2022 tarih ve 31890 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Depremin merkez üssü olan Kahramanmaraş, bu planın uygulamasında seçilen ilk il.
Ama planın tam uygulanmadığı ya da çeşitli gerekçelerle uygulanamadığı 7.7 ve 7.6’lık depremlerin yıkıcılığıyla görüldü.
Risk bilinirken binaların eksikleriyle dikilmesine nasıl izin verildi?
Ve yeniden Denizli’ye dönüp, çok geç olmadan soruyoruz:
Afet Risk Azaltma Planı; belediyelere, Çevre ve Şehircilik İl müdürlüklerine görevler yüklüyor.
Başta hastaneler ve okullar olmak üzere sıkıntılı yapıların güçlendirilmesi gerekiyor.
Bunlar yapıldı mı, yapılıyor mu?
Kaç hastane, kaç okul, kaç kamu binası güçlendirildi?
İmar affı rakamlarını baz alarak son bir soru daha:
49 bin 867 kaçak yapı olan ilde bu yapıların durumu nedir?
Başvuru yapılan her yapı aftan yararlandı mı?
Gerekli incelemeler tamamlandı mı?
Deprem ve benzeri afetlere ne kadar dayanıklı oldukları ortaya konuldu mu?
Yoksa "Adam zaten aftan yararlanmak için başvurmuş" denilerek, tamamı ruhsatlandırıldı mı?
Bi zahmet belediyeler, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü yanıtlasa da öğrensek.
Bu soruların yanıtı önemli.
Çünkü Denizli fay hatları üzerine kurulu 24 ilden birisi.
Deprem konusunda uzman Prof Dr Övgün Ahmet Ercan, D20HABER.COM’da yayımlanan haberlerde "Denizli ve Buldan’ın gerildiği, zamanının bilinmesi mümkün olmasa da 7 büyüklüğünde bir deprem beklendiği ve yıkıcılığının 9 olacağı" uyarılarında bulunuyor.
Yetti artık!
Bir acı daha yaşamayalım.
