Kayalık Camisi, bir dönem aynı adı taşıyan mahallenin sınırları içindeydi. Bu mahallenin ismi artık Milli Mücadele Yürüyüşü’nün başlatıldığı gün olan 15 Mayıs. Caminin yanından geçen caddenin ismi ise Kayalık olarak kaldı.
Denizli’nin tarihi camileri gezimizde bugünkü rotamız, 15 Mayıs 1919’da “Elinizde hiçbir silahınız olmasa dahi, üçer taş alarak düşman üzerine atmak suretiyle mutlaka fiili mukabelede bulununuz” diyen Müftü Ahmet Hulusi Efendi’nin, bir direnişin fitilinin ateşlendiği yer olan 15 Mayıs Mahallesi. Tanıtacağımız ibadethane ise Kayalık Camisi.
CAMİYİ KİM YAPTIRDI?
Denizli İl Merkezi, 15 Mayıs Mahallesi'nde yer alan caminin kimin tarafından ve hangi tarihte inşa edildiği kesin olarak bilinmemektedir. Bir anlatıma göre, 622 yıl önce Karasungur İzzettin Keykavus tarafından yaptırılmış. Daha sonra çeşitli sebeplerden dolayı birkaç kez yıkılan ibadethanenin, bir dönem medrese olarak kullanıldığı da ifade edilmektedir. Camide yer alan bir kitabeden derlenen bilgide, yapının Çakırzade Hacı Ahmet Ağa ve oğlu Osman Ağa tarafından Hicri 1210 - Miladi 1795-1796 tarihinde tamir ettirildiği belirtiliyor.
ORİJİNALLİĞİ BÜYÜK ÖLÇÜDE KORUNDU
Denizli’de Osmanlı döneminden günümüze ulaşan az sayıdaki yapılardan olan Kayalık Camisi, dikdörtgen planlıdır. Caminin kuzey cephesinde, sütunların taşıdığı yuvarlak kemerli son cemaat yeri bulunmaktadır. Koridorların üzeri mahfil olarak düzenlenmiştir. Girişin iki yanına yerleştirilen dönerli ahşap merdivenlerle mahfile çıkılmaktadır.
Harimin orta kısmı yüksek kasnaklı kubbeyle örtülüdür. Harimin kuzey ve batı taraflarında ahşap mahveli, güney tarafında niş halinde mihrabı ve güneybatı tarafında ahşap minberi bulunmaktadır. Caminin iç mekanındaki mihrap, kubbe kasnağı ve kemerlerde soyut bitkisel süslemeler görülmektedir.
İbadethanenin ön cephede simetrik yerleştirilmiş pencereleri at nalı kemerlidir. Yine burada iç bölümdekine göre hayli küçük sayılabilecek niş halinde bir mihrap yer almaktadır.
Kuzeydeki çift kanatlı ahşap giriş kapısı üzerindeki kabartma şeklindeki süslemeler ve kemeriyle dikkati çekmektedir.
Kuzeybatı köşede, kare kaide üzerinde yükselen silindirik gövdeli, tek şerefeli, kısa petek ve konik külahtan oluşan bir minare yer almaktadır.
Kayalık Camisi, Aydın Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 30.04.2010 tarih ve 2843 sayılı kararıyla tescil edilmiş ve korumaya alınmıştır.
