Minaresinin kaidesinde kullanılan taş malzemesi, mihrabı ve minberiyle ilk günkü orijinalliğini koruyan Hükümetönü Camii, İzmir Kültür ve Tabiat varlıklarını Koruma Kurulu kararıyla tescil edilerek koruma altına alınmış.
CAMİNİN MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Sarayköy’de bulunan cami, uzunlamasına dikdörtgen planlı bir harim, sundurma şeklinde ahşap tavanlı son cemaat yeri ve kuzeybatı köşede yer alan minareden meydana gelmiştir.
Küçük bir avlu içinde yer alan caminin güney ve batı cepheleri sokağa, kuzey ve doğu cepheleri avluya açılmaktadır.Kuzey cephe ortasında yer alan dikdörtgen kapıdan harime girilmektedir. Kuzey-güney yönünde dikdörtgen planlı harim, içten düz ahşap tavan, dıştan kiremit kaplı kırma çatı ile örtülmüştür.
İbadethane; doğu, batı ve ve güney duvarlarda açılmış yuvarlak kemerli, dikdörtgen formlu dokuz pencere ile aydınlanmaktadır. Harim ve son cemaat yeri örtü sistemlerinde ise, ahşap malzeme karşımıza çıkmaktadır.
Güney duvarında, yarım daire kesitli, çeyrek küre kavsaralımihrap nişi yer almaktadır. Mihrap, yanlardan akantus yapraklı sütuncelerle çevrelenmiş, üstte yarım daire tepelikle sonuçlanmıştır.
Mihrap nişine, ikiyana açılmış perdemotifi, alınlık kısmına kartuş içinde Allah, tepelik kısmına ise 1323 H. tarihi kalem işi olarak işlenmiştir.
Güneybatı köşede ahşap minber yer almaktadır. Minber, Türk ahşap oyma sanatı ustalarının becerilerini gözler önüne seren parçalarla dizayn edilmiş.
Kuzeyde yer alan son cemaat yeri, onarımlar sırasında kısmen kapatılarak oda haline getirilmiştir. Üzeri ahşap çatı ile örtülüdür.
Kuzeybatı köşedeyer alan minare, kübik bir kaide ile başlamaktadır. Kaidenin doğu cephesinde
minareye çıkış kapısı açılmış, üzerine beş satırlık inşa kitabesi yerleştirilmiştir.Metin kısmı net olarak okunamayan kitabenin sonunda 1234 H./ 1906 M. Tarihiyer almaktadır. Minare silindirik gövdeli olup, pahlanarak genişleyen şerefealtı, demir parmaklıklı şerefe korkuluklarından sonra silindirik petek ve konik külah ile sonuçlanmaktadır.
Yapıda malzeme olarak, beden duvarlarında moloz taş yığma tekniğinde kullanılmış, duvarlar içten ve dıştan sıvanmıştır. Minare kaidesinde kesmetaş, gövdede ise tuğla kullanıldığı gözlemlenmektedir.
