Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası dolayısıyla açıklamada bulunan Dr Betül Abdüloğlu, tüberkülozun mycobacterium tuberculosis isimli bakterinin solunum yollarından vücuda girmesi ile özellikle akciğerlerde yaygın iltihap gelişmesine neden olan, halk arasında verem hastalığı olarak da bilinen bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığı olduğunu söyledi.
HASTALIK EN ÇOK BU ORGANLARDA GÖRÜLÜYOR
Hasta kişilerin konuşması, öksürmesi ya da hapşırmasıyla aynı ortamda bulunan kişilerde de tüberküloz enfeksiyonu gelişebileceğini kaydeden Abdüloğlu, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Tüberküloz enfeksiyonu, tüberküloz basilinin vücutta sessiz olduğu; hastalık şikayetlerinin bulunmadığı, hastalığın klinik, laboratuvar ve radyolojik bulgularının görülmediği durumdur. Tüberküloz enfeksiyonu olan kişilerin yaklaşık %10’unda, yaşamlarının bir döneminde tüberküloz hastalığı gelişebilir. Tüberküloz hastalığı, tüberkülozla ilgili klinik belirti ve bulguların ortaya çıktığı durumdur. HIV/AIDS ,Diabetes mellitus, kronik böbrek yetmezliği, bazı kanserler, ilaç ve alkol bağımlılığı, tütün kullanımı ve silikozis de vücut direncini düşürerek tüberküloz hastalığının ortaya çıkmasına zemin hazırlayabilir. Tüberküloz hastalığı en çok akciğerlerde görülmekle birlikte (%60-70) tüm doku ve organları tutabilir. Hastalığın en sık görüldüğü diğer organ ve dokular; plevra, lenf bezleri, kemikler, böbrekler ve beyin zarıdır.”
HASTALIĞIN BELİRTİLERİ
Tüberküloz hastalığının belirtilerini öksürük, balgam, kanlı balgam (hemoptizi), göğüs-sırt-yan ağrısı halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş ve gece terlemesi olarak sıralayan Abdüloğlu, erken tanı ve tedaviye vurgu yaptı. Abdüloğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“• Küçük çocuklarda kilo almada duraklama, büyüme veya gelişme geriliği olabilir. Diğer organları tutan akciğer dışı tüberküloz hastalığında ilgili organa ait bulgular görülebilir. Örneğin kemik ve eklem tüberkülozunda kalça, diz veya omurgada şişlik, ağrı, akıntı; larinks tüberkülozunda ses kısıklığı, lenf bezi tüberkülozunda lenf bezi büyümesi, akıntı, böbrek tüberkülozunda idrarda kan, iltihap yapabilir.
• Bazı hastalarda, özellikle bağışıklığı baskılanmış ve yaşlı hastalarda yakınma olmayabilir. İki-üç haftadan uzun süren ve non-spesifik antibiyotik tedavisi almış olmasına rağmen klinik yanıt alınamayan öksürük varlığında tüberküloz hastalığından şüphelenmek gerekir.
•Tüberkülozun kesin tanısı, balgamda tüberküloz basilinin görülmesi ile konulur. Basilin mikroskopta görülmesi ya da kültürde üremesi gereklidir. Tüberkülin deri testi (TDT)’nin pozitif olması vücutta basil olduğunu gösterir. Bu durum tüberküloz enfeksiyonu veya tüberküloz hastalığını işaret edebilir.
• Tüberküloz, bildirimi zorunlu bir hastalıktır. Tanı konulan tüm tüberküloz hastalarının verem savaşı dispanserinde kayıt altına alınması gereklidir. Tüberküloz tedavisi 6-9 ay sürmekte olup düzenli tedaviyle tamamen iyileşir. Tedavide kullanılan bütün ilaçlar, ilgili sağlık kuruluşları tarafından ücretsiz verilir. İlaçların düzenli ve yeterli süre kullanılması tedavinin başarısı için oldukça önemlidir. Hastanın, tercihen bir sağlık personelinin gözetiminde ilaçlarını alması şeklinde uygulanan ‘doğrudan gözetimli tedavi (DGT)’ düzenli ilaç kullanılması için en uygun yoldur.
• Türkiye genelinde 2023 yılı verem hastalığı insidansı yüzbinde 11, Denizli’de ise 2023 yılı insidansı yüzbinde 7,7 olup Denizli’de 2023 yılında Verem Savaş Dispanserinde 90 hasta ve 2024 yılında da 87 yeni tüberküloz hastası saptandı.”