PAÜ Hastanesinde kalp damarlarındaki tıkanık şikayetiyle gelen hastaya “damar içi litoripsi” adı verilen sistem uygulandı. Önce matkap yöntemi kullanılarak, damar duvarındaki kireç tıraşlandı. Ancak damarın çok kireçli olması nedeniyle yapılan bu tedavinin yeterli olmadığına karar verildi. Ardından ses dalgaları kullanılarak tıkanıklık giderildi.
PAÜ Hastanesindeki bu uygulama Prof Dr Doğu Kılıç, Doç Dr İpek Büber ve Dr Öğretim Görevlisi Işık Tekin’den oluşan bir ekip tarafından gerçekleştirildi. Uygulamayla ilgili şu bilgiler verildi:
CİHAZ NE İŞE YARIYOR?
İntravaskülerlitotripsi, kalp damarlarında oluşan kalsifiye yani kireçli tıkanıklıkları giderirken yaptığımız bir işlem. Bu işlem sırasında, bir kateter kullanarak daralmış veya tıkanmış damarlara ulaşıp yüksek basınçlı ses dalgalarını kullanarak tıkanıklıkları kırıyoruz.
DAMAR KİREÇLENMESİ NASIL OLUR?
Ateroskleroz ya da damar sertliği dokulara gerekli olan besin ve oksijenin taşınmasını sağlayan atardamarların duvarlarında, kolesterol birikimiyle iltihabi plakların oluşması ve bu nedenle damarların daralmasıdır. Bu plakların içerisinde vücutta başta kemik ve dişlerde olmak üzere en bol bulunan mineral olan kalsiyum minerali de birikebilmektedir (kireçlenme). Başlangıçta mikro düzeylerde olan bu birikim zamanla artarak plakların çok sert hale gelmesine neden olabilir.
DAMAR KİREÇLENMESİ TEDAVİ EDİLMELİ MİDİR?
Kireçlenme damar sertliği ile beraber olduğu için her zaman yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlarla tedavi edilir. Ancak damar duvarında oluşan plak artık kan akımını kısıtlayacak kadar büyüdüğü zaman balon ve stent tedavileri ile açılması gerekebilir. Bu durumda, damar duvarında birikmiş kalsiyum miktarı fazla isestentlerin yeterince açılmasına engel olabilir. Stentin yeterince açılmaması ise stentin tekrar tıkanması ya da kalp krizi gibi durumlara neden olabilir.
BU DURUMDA NE YAPILIYOR?
Çok kireçli damarlarda ya daha güçlü balonlar ya da rotablator denilen damarın içinde adeta tünel açıcı bir matkap gibi ilerleyerek kireci gözle görülemeyecek kadar küçük parçalara ayıran bir sistem kullanılabilir. Ancak son yıllarda kireçli damarların tedavisinde kullanılabilecek bir cihaz daha ortaya çıktı. Böbrek taşlarının kırılmasında uzun yıllardır uygulanan şok tedavisi yöntemi (litotripsi), gelişen teknolojiyle beraber damarların içine şok tedavisini ulaştırabilecek kadar küçük balonların içine yerleştirilebildi. Böylelikle böbrek taşlarını kıran şok dalgaları, kalp damarlarının duvarında birikmiş kireci kırarken de kullanılabiliyor.
