Milyonlarca kişi kamuda memur olarak görev alabilmek için KPSS ile başlayıp mülakatla biten süreçleri aşmaya çalışırken, AK Partili Pamukkale Belediyesinde “Özel Kalem Müdürlüğü”nün memuriyete geçişte basamak olarak kullanıldığı, kişinin memuriyete geçiş yaptığı, bu uygulamayla “Anayasa’nın ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun kamu hizmetine girmede eşitlik ilkesi”nin ihlal edildiği belirlendi.
“ÖZEL KALEM MÜDÜRLÜĞÜ İSTİSNAİ MEMURİYET”
Sayıştay’ın Pamukkale Belediyesinde yaptığı denetimler sonrasında hazırlanan raporda, “Özel kalem müdürlüğü kadrosunun memuriyete sınavsız geçirilme amacıyla kullanıldığı” ifade edildi.
Raporda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 59’uncu maddesinde “özel kalem müdürlüğünün istisnai memuriyet” sayıldığına atıfta bulunuldu. Ancak, bu kadroların emeklilik aylığının hesabı ve diğer memuriyetlere naklen atanmalarda herhangi bir sınıf için kazanılmış hak sayılamayacağı belirtildi.
Aynı kanunun 60’ıncı maddesinde, istisnai devlet memurluğuna 48'inci maddede belirtilen genel şartları taşıyan kişilerin atanabileceği, 61’inci maddesinde ise istisnai memuriyet kadrolarına atananlara kanunun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi dışında kalan bütün hükümlerin uygulanacağının belirtildiğine işaret edildi.
“SINAVSIZ MEMURİYET YÖNTEMİ GİBİ UYGULAMA HUKUKA UYGUN DEĞİL”
İçişleri Bakanlığının 03.06.2009 tarih ve B.05.0.MAH.0.08.01.00/900-14626 sayılı Özel Kalem Müdürü konulu genelgesi’nde belediye ve bağlı kuruluşlarının özel kalem müdürlüklerine yapılacak atamalarla ilgili düzenleme yapıldığı da anımsatılan raporda, uyulması gerekenler şöyle sıralandı:
●Özel kalem müdürlüğüne öncelikle belediye veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memurlar arasından atama yapılması esastır.
●Özel kalem müdürlüğüne açıktan yapılacak atamalar için bakanlıktan izin alınacaktır.
●657 sayılı Kanun’un 59’uncu maddesi kapsamında tanınan atama yetkisi sınırsız bir yetki olmayıp, bu yetkinin memuriyete sınavsız girişin bir yöntemi gibi kullanılmasına hukuken imkân bulunmamaktadır.
●Özel kalem müdürlüğüne ehliyet ve liyakat sahibi kişiler arasından seçim yapılmalıdır.
“ÖZEL KALEM MÜDÜRLÜĞÜNE AÇIKTAN ATANAN 2 KİŞİ MEMUR OLDU”
Yapılan incelemede, kurum tarafından 2020 ve 2021 yılında özel kalem müdürlüğüne açıktan atanan 2 kişinin 2021 yılında memur kadrosuna geçirildiğinin görüldüğü belirtilerek, şöyle denildi:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasa’sının kamu hizmetlerine girme hakkını düzenleyen 70’inci maddesinde; ‘Her Türk, kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir. Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayırım gözetilemez’ hükmü yer almaktadır. Anayasa’nın bu hükmü, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 3’üncü maddesine yansıtılmış ve liyakat kanunun temel ilkelerinden biri olarak sayılmıştır. Liyakat sisteminin kamu hizmetlerine girme, ilerleme ve yükselmeler ile görevin sona erdirilmesinde uygulanması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
24.12.2019 tarihli ve 30988 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ‘Mahalli İdarelere İlk Defa Atanacaklara Dair Sınav ve Atama Yönetmeliği’ gereğince belediye ve bağlı kuruluşlarının memur kadrolarına merkezi yerleştirme yoluyla veya idare tarafından yapılacak sınavla açıktan atama yapılabilecektir. İdare tarafından sınav yapılması durumunda da, yönetmelik sınava katılabilmek için KPSS puan türünden sınav duyurusunda belirtilen asgari puanı alma şartı getirmiştir.
Pamukkale Belediyesinde Özel Kalem Müdürlüğüne atanan kişilerin memuriyet kadrolarına geçirilmesi sonucu kamu hizmetlerine girmek için aranan sınav şartı aşılmış, Anayasa’nın ve 657 sayılı kanun ile kamu hizmetine girmede eşitlik ilkesi ihlal edilmiş olmaktadır. Yukarıda açıklanan mevzuatın amacına aykırı olarak özel kalem müdürlüğün kadrosuna atamanın memuriyete sınavsız giriş yöntemi olarak kullanılma uygulamasının sonlandırılması uygun olacaktır.”
PAMUKKALE BELEDİYESİNDEN VERİLEN YANIT
Sayıştay denetçilerinin “sınavsız memuriyet” ile ilgili bulgusuna Pamukkale Belediyesinden özetle “İlgili bakanlık onayı alınarak yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre atamaların yapıldığını, ayrıca bulguda belirtilen hususlara özen gösterileceği” yanıtının verildiği kaydedildi.
“EŞİTLİK VE LİYAKAT İLKELERİNE HASSASİYET GÖSTERİLMESİ UYGUN OLACAKTIR”
Pamukkale Belediyesinin bu yanıtıyla ilgili de raporda, “Özel kalem müdürlüğüne atama değil; Türkiye Cumhuriyeti Anayasa’sının kamu hizmetlerine girme hakkını düzenleyen hükümlerine aykırı bir şekilde, bu kadrodan memuriyete sınavsız atama yapılmasına dikkat çekilmiştir. Kamu hizmetlerine girişte eşitlik ve liyakat ilkelerinin sağlanmasına gerekli hassasiyetin gösterilmesi uygun olacaktır” değerlendirmesinde bulunuldu.
