İhracat kenti Denizli’de taşımacılığın yükü karayolunda. GEKA tarafından hazırlanan "Denizli’nin Demiryolu Yük Taşımacılığı Sorunları ve Çözüm Önerileri" başlıklı raporu çarpıcı bir sonucu ortaya koydu. Rapora göre, yıllık 1,5 milyon ton dolayındaki yükün sadece yüzde 19,33’ü demiryoluyla limanlara taşınabiliyor.
Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA), ilin ihracata dayalı sanayi yapısını desteklemek ve dış pazarlardaki rekabetçiliğini artırmak amacıyla “Denizli’nin Demiryolu Yük Taşımacılığı Sorunları ve Çözüm Önerileri” başlıklı bir rapor hazırladı.
Emre Kemik ve Dilşad Akar tarafından hazırlanan raporda, ihracata dayalı sanayi kenti olan Denizli’nin lojistik altyapısının gelişmesinin, özellikle dış pazarlarda rekabetçilik bakımından büyük önem taşıdığı vurgulandı.
YILLIK 1,2 MİLYON TON YÜK
Limanlar ve diğer şehirler ile Denizli arasında yıllık ortalama 500 bin ton bakır hammaddesi ve kablo taşındığı, yine yıllık ortalama 700 bin ton ham ve işlenmiş mermer ihracatı yapıldığı, bu miktarlara çimento hammaddesi ve diğer ürünler de eklendiğinde taşınan yük miktarının arttığına işaret edildi
290 BİN TONU DEMİRYOLUYLA TAŞINABİLDİ
Raporda, 1,5 milyon ton dolayındaki yükün çok azının demiryoluyla taşınabildiğine dikkat çekilerek, Sarayköy yükleme sahası ve Kaklık Lojistik Merkezi’nden alınan verilere göre demiryolu ile taşınan yük miktarının 2022 ve 2023 yılları ortalamasının yaklaşık 290 bin ton olduğu ifade edildi.
DEMİRYOLU TAŞIMACILIĞININ ÖNÜNDEKİ ENGELLER
Denizli’nin lojistik bir üs olmasının önündeki engellere de değinilen raporda, gerçekleştirilen görüşmeler ve araştırmalar neticesinde çözüme kavuşturulması gereken önemli hususlar şöyle açıklandı:
Çamlıktepe Rampası ve İZBAN Hattı: Denizli İzmir demiryolu hattında Ortaklar-Selçuk arasındaki Çamlık bölgesinde yer alan rampadan dolayı yük trenlerinin taşıma kapasiteleri sınırlandırılmaktadır. Bu sınırlamadan dolayı demiryolu hattında yük taşıma verimi yaklaşık yüzde 50 oranında düşmektedir.
Denizli’den çıkan yük trenleri torbalıya geldiğinde İZBAN hattının devreye girmesi ve önceliğin yolcu trenlerinde olması nedeniyle burada uzun süre bekletilmektedir. Yük trenlerinin limanlara varış süresi uzamaktadır. Bu nedenle firmalar limanlara demiryolu ile ulaşımda esnek zaman planlaması yapamamaktadır. Bahsedilen iki neden Denizli-İzmir demiryolu yük taşımacılığında bir dar
boğaz oluşturmaktadır ve bu hususların öncelikli olarak çözüme kavuşturulması gerekmektedir.”
LOJİSTİKTE GÜÇLÜ VE ZAYIF YÖNLER
Raporda, Denizli’nin lojistik alanındaki güçlü ve zayıf yönleri ile sahip olduğu fırsatlar ve olası tehditler de şöyle sıralandı:
Güçlü yönleri:
● Denizli’nin İzmir ve Antalya gibi bölgesel öneme sahip kıyı şehirlerine ulaşımda bir bağlantı noktasında bulunması
● Denizli’nin ihracat odaklı sanayileşmeyi başarabilmiş üretim merkezi bir il olması
● Yeni yapılan yollar sayesinde karayolu lojistiği performansının artışı
OSB’lerin havalimanının ve serbest bölgenin karayolu ve demiryoluna yakın konumlarda kurulmuş olması
● Alt yapısı tamamlanmış Kaklık Lojistik Merkezinin varlığı
● Lojistik ve taşımacılık hizmeti veren şirketlerin varlığı
Zayıf Yönleri:
● Demiryolu ile yük taşımacılığının istenen seviyede olmaması
● Demiryolu altyapı eksiklikleri
● Rekabet koşullarının oluşmaması nedeniyle elleçleme maliyetleri gibi terminal maliyetlerinin yüksek olması
● Limanlarda bekleme sürelerinin yüksek olması
● Lojistik hizmetlerindeki koordinasyon eksikliği
● Sermaye altyapı yatırımlarının yetersizliği
Fırsatlar:
● Savaşlar nedeniyle ülkemizin yer aldığı orta koridor ticaretinin önem kazanması
● Lojistik merkezlerine yönelik farkındalığın artması
● Elektronik ticaret hacmindeki artış
● Girişimci ruha sahip Denizli Halkı
● Güllük liman bölgesinin gelişme potansiyeli
Tehditler:
● Küresel ve Ulusal Ekonomik krizler sonucu ekonomik daralma, yüksek enflasyon
● Şehrin 1. derece deprem bölgesinde yer alması
● Alt yapı yatırım maliyetlerinin yüksekliği
● Politik ya da bürokratik sebeplerden ötürü projelerdeki sürdürülebilirliğin sekteye uğraması
TÜRKİYE’NİN İLK DEMİRYOLU HATTI
Osmanlı Devleti döneminde İç kesimlerde elde edilen ürünlerin kıyı kesimlere ulaştırılması amacıyla 1856 yılında yapımına başlanan Aydın-İzmir demiryolu 1866 yılında tamamlandı. Bu demiryolu aynı zamanda Anadolu topraklarındaki ilk demiryoludur. Daha sonra bu hat 1888 yılında Denizli’ye kadar uzatıldı.
