Pamukkale Üniversitesindeki (PAÜ) “ihale cinliği”, Sayıştay denetçilerince ortaya çıkarıldı. “Böl, parçala” yöntemiyle 90 bin 358 liralık limitin altında kalınarak, mal ve hizmet alımı gerçekleştirildiği, toplamda benzer yöntemle yaptırılan 100 dolayındaki işin parasal tutarının 8 milyon 900 bin lira dolayında olduğu belirtildi. Hazırlanan raporda da “mevzuatta belirtilen limitlerin üzerinde alımlar yapıldığı tespit edilmiştir” denildi.
Sayıştay denetçileri, PAÜ’de 2019 yılı hesaplarını inceleyerek bir rapor hazırladı. Raporun “BULGU 4” bölümünde, “İhale kapsamındaki işlerin kısımlara bölünmesi ve Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan limitlerin üzerinde alım yapılması” başlığı altında, “böl, parçala” yönteminin nasıl uygulandığı tüm detaylarıyla aktarıldı.
“LİMİTLER AŞILDI” VURGUSU
“İhale kapsamındaki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin kısımlara bölünerek yapıldığı, bununla beraber Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan mevzuatta belirtilen limitlerin üzerinde alımlar yapıldığı tespit edilmiştir” görüşüne yer verilen raporda, üniversitenin mal ve hizmet alımları ile yapım işleri incelendiğinde, ihale kapsamında değerlendirilmesi gereken işlerin kısımlara bölünerek doğrudan teminle veya pazarlıkla gerçekleştirildiği belirtildi.
8.9 MİLYON TL’LİK 100’DEN FAZLA DOĞRUDAN TEMİN
Rapora göre, PAÜ’de özellikle Yapı İşleri ve Teknik Dairesi Başkanlığının doğrudan temin ile yaptırdığı işler incelendiğinde parasal limitin hemen altında kalınarak çok sayıda bakım, onarım, tadilat işleri ve çevre düzenleme işleri yaptırıldığı görüldü.
2019 yılı içinde söz konusu dairede, tamamına yakını bakım, onarım ve buna ilişkin malzeme alımı ile çevre düzenleme işi olan toplam değeri 8.9 milyon TL dolayında 100’den fazla doğrudan temin yapıldığı, bu alımların birçoğunun 2019 yılı 22/d için belirlenen parasal limit 90 bin 358 TL+KDV’nin hemen altında KDV dâhil 100-105 bin TL arasında yoğunlaştığı ifade edildi.
2 FİRMAYA 3.7 MİLYON TL’LİK 38 İŞ
Birlikte ihale edilebilecek benzer tadilat işlerinin parasal limitin çok az altında kalınarak parçalara bölünmek suretiyle aynı firmaya yaptırıldığı, aynı ya da birbirine yakın yerlerdeki tadilat, bakım onarım ve çevre düzenlemesi gibi işlerinin parasal limitin altında kalınarak birkaç parçaya bölünerek yaptırıldığı, tek bir firmaya yıl içinde parasal limitin çok az altında kalınarak toplamda yüksek tutarlarda benzer işler verildiği kaydedildi.
Bu anlatımla ilgili de “Örneğin bir firmaya toplamı 2,5 milyon TL civarında 26, bir başka firmaya toplamı 1.2 milyon TL civarında 12 bakım, onarım, tadilat ve çevre düzenleme işi verildiği tespit edilmiştir” denildi.
“BU YÖNTEM İHALE KANUNU İLKELERİNE AYKIRI”
Söz konusu raporda, “Açık ihale usulü ile temini gereken ihtiyaçların parçalara bölünmek suretiyle pazarlık ya da doğrudan temin yöntemiyle satın alınmasının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerine aykırı” olduğu da vurgulanarak, şu ifadelere yer verildi:
“İhalenin temel ilkeleri olan rekabet ve saydamlığın ve aynı zamanda kamu yararının en iyi şekilde sağlanması için, yasa ile de zorunlu tutulan açık ihale usulünün uygulanması; pazarlık ve doğrudan temin yöntemine ise istisnai olarak başvurulması gerekmektedir. Bu ilkelere aykırı davranan ilgililer mevzuatta yer aldığı üzere çeşitli cezai müeyyidelere muhatap olabilmektedirler. Özellikle bakım onarım ve tadilat işleri (ivedi ve öngörülmesi mümkün olmayanları hariç), yıllık bir ihtiyaç programı dâhilinde mümkün mertebe birlikte ve toplu olarak planlandıktan sonra kanunda yer alan ihale usullerinin uygulanarak temin edilmesine özen gösterilmelidir.”
YÜZDE 10 SINIRI AŞILMIŞ
Üniversite tarafından 2019 yılı içerisinde gerçekleştirilen mal ve hizmet alımlarında, Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21/f ve 22/d maddelerine göre yapılabilecek alımlar için öngörülen yüzde 10 sınırının aşıldığı da dikkat çekilerek, tespitler şöyle açıklandı:
“4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesi (ı) bendi hükmüne göre; 21 ve 22 nci maddelerde belirlenen parasal limitler dâhilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin %10’unu Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü olmadıkça aşamaz.
Pamukkale Üniversitesinde 2019 mali yılında doğrudan temin usulü ile yapılan alımların oldukça fazla olduğu, mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde % 10 sınırının aşıldığı tespit edilmiştir. Üniversitenin Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığında 2019 yılında doğrudan temin ile KDV dâhil 8,88 milyon TL mal ve hizmet alımı yapılmış olup %13,87 ile %10’luk limit aşılmıştır. Bu aşıma ilişkin aşım öncesinde ve sonrasında Kamu İhale Kurumundan uygun görüş alınmamıştır.
YASA NE DİYOR?
Raporda, 4734 sayılı Kanunun 5’inci maddesinde ayrıca idarelerin yapılacak ihalelerde rekabet ve saydamlığın sağlanmasından sorumlu olduğunun vurgulandığı ve parasal limitlerin altında kalmak amacıyla mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin kısımlara ayrılamayacağının belirtildiğine işaret edilerek, şöyle denildi:
“Kanunun 60’ıncı maddesinde ise, bu ilkelere aykırı olarak ihaleye çıkılmasına izin verenler ve ihale yapanlar hakkında, ilgili mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanacağı; fiil veya davranışlarının özelliğine göre haklarında ceza kovuşturması da yapılacağı ve hükm olunacak ceza ile birlikte sebebiyet verdikleri zararın genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettirileceği hükme bağlanmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 22’inci maddesinin 5’inci fıkrasında da açık ihale usulü ile temini gereken ihtiyacın, kanunun 22’nci maddesinin (d) bendi için öngörülen parasal sınırların altında kalacak şekilde, adet bazında veya aynı ihale konusu içinde yer alabilecek nitelikteki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, kalemlere veya gruplara bölünmek suretiyle temini, 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiğinden, bu yönde uygulamaların sorumluluk doğuracağı hususuna dikkat edilmesi gerektiği belirtilmiştir.”
• TIKLAYIN | PAÜ Hastanesinin borcu 4 yılda 100 milyon liraya dayandı
