“Durmuş Ebe” olarak bilinen Fatma Donbay’ın Tavas ilçesine bağlı Aydoğdu Mahallesi’ndeki mezarı, her bayram köy halkı tarafından ziyaret ediliyor.
Aydoğdu Mahallesi’nin önemli figürlerinden biri olan Fatma Donbay, savaş döneminde kendi imkanlarıyla kurduğu at çiftliğinde beslediği ve eğittiği atları orduya bağışladı. Donbay, aynı zamanda cephedeki askerlerin çeşitli ihtiyaçlarını karşılamada da aktif rol oynadı. Gıda temini ve lojistik destek konularında da katkı sağlayan Donbay’ın bu özverili çabaları, köy tarihinde önemli bir yere sahip olduğu belirtiliyor.
Kurduğu at çiftliğiyle bölgedeki askeri faaliyetlere doğrudan katkı sağlayan Donbay, özellikle Kurtuluş Savaşı öncesinde ve sırasında gösterdiği cesaretle halk arasında unutulmaz bir yer edindiği biliniyor. Köy halkı, her bayram Durmuş Ebe’nin mezarını ziyaret ederek hem onun hatırasını yaşatıyor hem de mezarının bakımını üstleniyor. Toplu dualar eşliğinde gerçekleşen bu ziyaretler, zamanla bir gelenek haline geldi. Donbay’ın fedakarlıkları, köydeki yaşlı kuşaklar tarafından yeni nesillere aktarılarak yaşatılmaya devam ediyor.
Fatma Donbay iye gurur duyduklarını belirten Aydoğdu Mahallesi Muhtarı Musa Toktaş, “Büyüklerimizden duyduğumuza göre, Durmuş nene olarak bilinen Fatma Donbay nenemizin askeriyeye büyük yardımları dokunduğuna biliyoruz. Bayramlarda köy halkı olarak Durmuş nenemizin mezarına gelip ziyaret ediyoruz. Kur’an okuyup dualarımızı ediyoruz. Nenemizin askeriyeye büyük yardımları dokunduğu için kendisinde de gurur duyuyoruz” dedi.
Aydoğdu hakkında bilgiler veren Musa Zorluçeri, köy halkının Orta Asya’dan göç eden Kızılkeçili Yörüklerinden olduğunu, Abbas Dede ve kardeşi Dursun Dede’nun köyün kurucuları olarak bilindiğini söyledi. Zorluçeri, şunları kaydetti:
“Bu kardeşler buraya geldikten sonra buraya at çiftliği kurmuşlar. Ardından ise şu anda ziyaretimize geldiğimiz Durmuş Ebe diye bilinen Fatma Donbay’ın da at çiftliği bulunuyormuş. Durmuş Ebe beslediği ve eğittiği atlarla, askeriyeye at desteği sağlıyormuş. Savaş zamanlarında devamlı ön cephede çalışmış ve koşturmuş. Askerlerin devamlı eksiklerini getiriyormuş. Köyümüzdeki dedelerimiz ve büyüklerimiz devamlı Durmuş Ebe’nin yapmış olduğu cesurluklarından bahsediyorlardı. Cesur bir nenemizmiş ve devamlı Kurtuluş Savaşı’ndan önce kendi emekleriyle besledikleri atları askerlere teslim ediyormuş. Sadece at konusunda değil, gıdada da büyük rol oynamış. Bizler de bayramlarda nenemizi devamlı ziyaret ederiz. Mezarının bakımlarını yaparız ve köy halkı olarak toplu bir şekilde duamızı ederiz.”
DENİZLİ (İHA)