Merkezefendi’nin Saraylar Mahallesi sınırları içerisinde yer alan tarihi Kaleiçi Çarşısı, 8 asırlık geçmişiyle Denizli’nin belleği gibidir. İbn-i Batuta’dan Evliya Çelebi’ye birçok gezginin uğradığı, yazdıkları seyahatnamelerde sözünü ettikleri Kaleiçi’nde geçmişin izlerini taşıyan çok az yapı kalmıştır.
Kalenin surları bile neredeyse tamamen kaybolmuşken, ayakta kalabilen yapıların geçmişi de birkaç yüzyılın ötesine geçmemektedir. Bunlardan bir tanesi de Arasta Camisi’dir. Kim tarafından ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Caminin giriş kapısında yer alan kitabede H. 1323 ve H. 1325 tarihleri yer alıyor. Bu, tarih neyi ifade etmektedir? Caminin yapılış tarihi mi ya da geçirdiği onarımlardan birisini mi aktarmaktadır bilinmiyor.
Kaleiçi Güzelleştirme ve Kültür Derneği Başkan Yardımcısı İsmail Akçetin de camiyle ilgili kesin bilgilerin ellerinde olmadığını, ancak anlatımlara göre Arasta Camisi’nin büyük bir yangın geçirdiğini, sadece duvarları kalan ibadethaneyi Özkardeş Ailesi’nin restore ettirdiğini, girişteki kitabedeki tarihlerin de bunu ifade ettiğini sandıklarını, caminin en az 200 yıllık olduğunu Kaleiçi Çarşısı’nın yaşlı esnaflarından duyduğunu söyledi.
2008’DE KORUMA ALTINA ALINDI
Un Pazarı ve Bakırcılar Çarşısı Camisi ile birlikte Kaleiçi’ndeki üç ibadethaneden birisi olan Arasta Camisi, Aydın Tabiat ve Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’nun 13.08.2007 tarih ve 1053 sayılı kararıyla koruma altına alındı.
RESTORASYONDAN GEÇTİ
Tescilli yapı, Koruma Bölge Kurulu’nun 24.01.2013 tarih ve 1337 sayılı kararıyla restorasyonuna başlanan ibadethanede çalışmalar son aşamaya geldi. Yapının iç ve dış bölümleri, ahşap parçaları yenilendi. Teneke olan minarenin yerine de ahşap minare mante edildi. Sözleşmeye göre, bu ay için restorasyonun bitmesi gerekiyor. Bu iş için harcanan para ise 210 bin lira.
MİNBER YERİ FARKLI
Denizli’deki Tarihi Camiler yazı dizimiz kapsamında gittiğimiz camilerde minberin hep bat duvarına paralel yerleştirildiğini gördük. Arasta camisinde ise minber kıble yönünde ve mihrabın yakınında bulunuyor.
AHŞAPLAR YENİLENDİ
Caminin mahfil bölümündeki ahşap parmaklıklar ile ikinci katındaki tahtalar tamamen yenilenirken,pencerelerde de ahşap çerçeveler kullanılmış. Mahfildeki ahşap sütunların geçişleri birçok camide örneğini gördüğümüz gibi bağdadi kemerler ile sağlanıyor. Giriş kapısının üstündeki ahşap çıkıntı, dış mekana farklı bir görünüm kazandırmış.
MİHRAP SADELİĞİYLE DİKKATİ ÇEKİYOR
Arasta Camisi’nin mihrap bölümüyse sadeliğiyle dikkati çekiyor. Niş bölümünde, kalem süsleme dahil, hiçbir figüre yer verilmemiş. Ahşap iki sütun üzerine yerleştirilen alçı düzenlemenin içi ile kenarlarına konulan madalyonların içi yazıyla doldurulmuş. Ahşap çatıyla duvarların birleştiği noktalarda ise küçük küçük süslemelerle geçiş sağlanmış.
AYDINLATMADAKİ AHŞAP
Caminin ana aydınlatması için kullanılan lamba da iç mekanın dokusuyla bütünleşmiş. Gemi dümenini çağrıştıran ahşabın kenarlarına aydınlatma labmalar yerleştirilmiş. Aynı uygulama üst kısımdaki daha küçük düzenlemede de yapılmış. Ayrıca feneri andıran beyaz aydınlatma lambaları duvarlara da belli aralıklarla montajlanmış.
